Algemeen

Een kijkje in de keuken bij een particulier onderzoeksbureau: Wouter en Valerie aan het woord

Wouter: “Mijn eerste indruk van BING? Ik kwam januari 2020 binnen in een gloednieuw kantoor dat van alle gemakken was voorzien.” 

Valerie: “Dat was bij mij wel anders haha. Toen ik in november 2019 begon waren ze nog bezig met de verbouwing van het kantoor. Mijn eerste werkdag ben ik letterlijk bezig geweest met lostrekken van vloerbedekking. Al was dit achteraf best gezellig. Je leert je nieuwe collega’s  dan gelijk kennen.”

Amper twee maanden zat er tussen de start van Valerie en Wouter bij BING. In die tijd heeft het kantoor van BING in Amersfoort een grote metamorfose ondergaan waardoor het jaar 2020 in een frisse omgeving werd ingeluid. De onderzoekers hebben zelf tevens niet stilgezeten. In dit duointerview vertellen zij over de indrukken die zij in hun eerste jaar als particulier onderzoeker hebben opgedaan en die hen zijn bijgebleven.

Wouter: “Bij BING draai je meteen mee met de onderzoeken. Hierdoor leer je mijns inziens het meest. Wat mij frustreerde tijdens mijn studie was het schrijven van papers die gelijk op ‘de grote stapel’ belandden en waar niemand meer naar omkeek. Nu rapporteer je bijvoorbeeld aan een gemeenteraad die met een prangende integriteitscasus te maken heeft. Dit maakt het werk voor mij erg betekenisvol.”

Wouter vervolgt: “Deze werkvorm moet echter wel bij je passen. Het is geen traineeship waarbij je voor een bepaalde functie door middel van  een (meerjarig) traject wordt opgeleid.”

Valerie: “Nee, je start gelijk als onderzoeker. Bij BING worden de onderzoeken doorgaans in kleine teams gedaan, waarbij je samen en onder  begeleiding van een of meer ervaren collega’s het onderzoek uitvoert. Zo’n onderzoek is echt een gezamenlijk project en je werkt best intensief  samen. Als het onderzoek is afgerond en de rapportage is opgeleverd, kan het voorkomen dat je aan een nieuw onderzoek begint met weer andere collega’s en elkaar veel minder spreekt.”

Binnen BING worden verschillende soorten onderzoek gedaan. Een belangrijk aspect van (persoonsgericht) onderzoek is het houden van interviews. Wat valt Valerie hierover op?

 “Wat ik me echt heb gerealiseerd, is hoe heftig zo’n interview kan zijn voor de personen die tegenover ons zitten. Dat is eigenlijk ook niet zo gek. Als jouw handelen onderwerp van onderzoek is, kan ik me voorstellen dat het voor mensen voelt of er een oordeel wordt geveld over of zij integer zijn in plaats van of zij integer hebben gehandeld. Soms komen er dan ook gevoelens bij kijken en reageren mensen heel emotioneel. Ik heb dat nu twee keer gehad toen de ene medewerker de andere medewerker ergens van beschuldigde. Een onderzoek maakt zo veel los bij betrokkenen. Het gaat dan om de balans tussen begrip tonen tijdens het interview, maar toch door te vragen op pijnlijke punten om de relevante informatie te krijgen.”

Naast deze emotionele kant, komt het ook geregeld voor dat personen nerveus zijn tijdens het interview.

Wouter: “Een belangrijk aspect van een interview is ook non-verbale communicatie. Kijkt iemand je recht in de ogen aan? Zweet een persoon constant? Zat deze persoon al vanaf het eerste moment met zijn aantekeningen te friemelen, of begon dit na 45 minuten? Allemaal mogelijke indicatoren die in verhouding staan met datgene dat verbaal wordt verklaard en dus informatie kunnen verschaffen over de waarheidsgetrouwheid van de verklaring.”

Valerie: “Zo’n interview houden is ook nog wel een hele kunst en iets wat wel even duurt voordat je het volledig onder de knie hebt. Ieder interview is anders en gaat soms ook anders dan ik had verwacht. De kunst is om te peilen welke toon je het best kan aanslaan. Bij de een moet je het er echt uittrekken door een wat strengere toon aan te slaan. De ander kan je het best zelf laten praten door bijvoorbeeld juist heel begripvol te reageren.“ 

Wouter reageert hierop: “Zelf heb ik de waarde van deze twee stijlen al meerdere malen meegemaakt. Eens leek een betrokken persoon slachtoffer te zijn toen wij in een eerste interview op empathische wijze zijn verhaal aanhoorden. Na het interview bleek echter dat hij geen slachtoffer was, maar zich ook schuldig maakte aan een integriteitsovertreding. Door in een tweede interview deze persoon te confronteren, heeft hij uiteindelijk kleur bekend. Het viel me daarbij ook op dat bij deze persoon een last van zijn schouders afviel. Dit liet mij inzien dat hij eveneens nooit iemand anders had om zijn verhaal mee te delen. Het is daarom van belang om het perspectief van een betrokkene helder in kaart te brengen.”

Valerie vult aan: “Ja, maar dit is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan en je kunt nooit voorkomen dat mensen tegen je liegen. Ik heb wel eens gehad dat ik na afloop van een interview iemand echt geloofde en dat ik dan later e-mails las waar uit bleek dat het tegenovergestelde van wat diegene verklaard had, het geval bleek te zijn. Dat was voor mij wel echt een eyeopener; altijd kritisch blijven en verifiëren wat die persoon beweert. Daarom is het in interviews ook zo belangrijk om altijd documenten of andere schriftelijke stukken bij de geïnterviewde op te vragen die zijn of haar verhaal kunnen ondersteunen. Overigens blijft het mij ook verbazen hoeveel er over sommige mensen op sociale media te vinden is.”

Naast de werkzaamheden zijn er nog een aantal andere zaken die Wouter en Valerie zijn opgevallen.

Wouter: “BING is op vele plaatsen actief. Ik heb altijd een passie voor topografie gehad en door het werk bij BING heb ik niet alleen het hele land doorgereisd, maar ook mijn topografische kennis van Nederland flink verbreed. Oorspronkelijk was BING opgericht om Nederlandse gemeenten op het gebied van integriteitsissues te ondersteunen. Inmiddels richt het bureau zich op een bredere markt. Ik heb ook integriteitswerkzaamheden verricht voor waterschappen, universiteiten en woningcorporaties. Deze afwisseling van organisaties maakt dat je telkens weer met een andere organisatiedynamiek te maken hebt en dat spreekt mij ten zeerste aan”

Elke onderzoeker die start bij BING, moet in het eerste jaar de opleiding ‘Particulier Onderzoeker’ voltooien.

Wouter: “Wij hebben dit gedaan door middel van drie examens, waarvan er twee theoretisch zijn en je tijdens het laatste examen een casus moet oplossen. De theoretische onderdelen zijn mijns inziens goed om wat algemene kaders mee te krijgen.”

Valerie: “Vanuit mijn opleiding Criminologie was dit voor een groot deel herhaling. Al was het bestuursrecht voor mij toch wel weer even geleden. Goed om die kennis op deze manier weer op te frissen. Ik vond met name de casus oplossen leuk om te doen. Je krijgt allemaal bewijsstukken en moet dan zelf op zoek naar degene die verantwoordelijk was voor de misstanden binnen een organisatie.”

Wouter vult aan: “Wanneer je de opleiding hebt afgerond, ontvang je een diploma en een legitimatiepas, waardoor je je in elke organisatie kunt legitimeren als gecertifieerd ‘Particulier Onderzoeker.’ Deze legitimatie is een vereiste van de recherche-vergunning die BING heeft en op basis waarvan zij recherchewerkzaamheden kunnen uitvoeren.”

Vanwege onze geheimhoudingsplicht is het soms lastig om ons enthousiasme te delen. Toch hebben wij op deze manier ons werk wat meer inzichtelijk willen maken. Nieuwsgierig welke mogelijkheden BING te bieden heeft op het gebied van integriteit? We vertellen er uiteraard graag over.

Meer weten? Neem gerust contact op.

 

Geschreven door Valerie Somsen
Onderzoeker & adviseur

Relevant

Bekijk alle artikelen die gerelateerd zijn aan het geselecteerde artikel.

Foto van Klok (horen) luiden, maar waar is de regeling?

Klok (horen) luiden, maar waar is de regeling?

Nieuwe regels rondom klokkenluiden Op 26 november 2019 is de nieuwe Europese richtlijn bescherming ...

Verder lezen
Foto van BING verwelkomt nieuwe onderzoeker fraude en integriteit

BING verwelkomt nieuwe onderzoeker fraude en integriteit

Onafhankelijk onderzoeksbureau BING verwelkomt een nieuwe senior onderzoeker op het gebied van fraude en integriteit.

Verder lezen
Foto van Publiekelijke aanvallen: B&W laten het er niet bij zitten.

Publiekelijke aanvallen: B&W laten het er niet bij zitten.

Hoe kan een bestuurder of college van burgemeesters & wethouders reageren op onterechte beschuldigingen van niet-integer gedrag?

Verder lezen